Cystectomie

Als de tumor diep in de blaaswand vastzit en niet verwijderd kan worden via een inwendige operatie is een grotere operatie nodig. De heelkundige behandeling van een invasieve blaastumor veronderstelt het wegnemen van de blaas (en prostaat bij de man). In sommige gevallen dient ook het plaskanaal verwijderd te worden.

Om de urine op te slaan en uiteindelijk te lozen is een oplossing nodig waarvoor een stuk van de eigen darm wordt gebruikt. De techniek daarbij is verschillend afhankelijk van de mogelijkheden.
Sommigen krijgen een stoma. De urine loopt dan steeds af in een opvangzakje. Ook worden er stoma's gemaakt met een reservoir waar urine in blijft zitten, ook wel continente stoma's genoemd. Men kan het reservoir regelmatig legen met een slangetje (katheter).
Bij sommigen is een stoma niet nodig. De nieuwe blaas wordt aangesloten op de eigen plasbuis. Zodoende kan men meestal weer op een natuurlijke wijze plassen.

De nieren worden vervolgens afgeleid naar een darmreservoir. Dit reservoir wordt ofwel aan de huid gehecht (met een stoma, figuur a) ofwel als nieuwe blaas (neo-blaas) op het plaskanaal gehecht (zonder stoma, figuur b).

Een nieuwe en veelbelovende minimaal invasieve techniek die reeds geruime tijd in onze dienst wordt uitgevoerd is de 'Da Vinci® Cystectomie / Cystoprostatectomie'.

Het betreft een in wezen laparoscopische ingreep (sleutelgatchirurgie). De instrumenten worden echter niet door de chirurg maar door robotarmen aangedreven. Op basis van een een uiterst innovatief systeem van telemanipulatie worden de vingerbewegingen van de chirurg zeer accuraat overgebracht op robot armen: hierdoor wordt elke kleine menselijke onnauwkeurigheid weggefilterd maar het blijft uiteindelijk wel de chirurg die de operatie uitvoert!
Verder is het beeld van het operatieveld vergroot en 3 dimensioneel. Deze kenmerken stellen de chirurg in staat om complexe procedures uit te voeren door kleine operatieve insneden.

Cystoprostatectomie is een behandeling waarbij de blaas wordt weggenomen en wordt vervangen door een pouch (darmblaas).

Voor de ingreep
3 dagen voor de operatie wordt u opgenomen voor nog wat voorafgaande onderzoeken, volledige darmvoorbereiding en intensieve bekkenbodem spieroefeningen. Dit is belangrijk voor het verbeteren van de continentie na de operatie.

De ingreep
De operatie zelf gebeurt onder volledige narcose. Er wordt een pijnpomp geplaatst en een maagsonde. Er wordt een insnede gemaakt in de onderbuik, eerst worden de lymfeklieren volledig verwijderd, daarna de blaas en de prostaat (cystoprostatectomie). Nadien wordt van ongeveer 60 cm dunne darm (ileum) een volledige nieuwe blaas gemaakt. Er wordt opnieuw een verbinding gemaakt tussen deze nieuwe blaas en de plasbuis. Daarna worden de urineleiders die van de nieren komen opnieuw aan deze blaas gehecht.

Na de ingreep
Na de operatie bevindt zich een sonde tot in de blaas (die wordt om de 2 uur gespoeld) 2 fijne kathetertjes om de urine van de beide nieren af te leiden en 1-2 drainage systemen om eventueel overtollig vocht uit de buik te verwijderen. De evacuatiebuisjes worden in de loop van de volgende dagen verwijderd, ook als de darmen terug werken wordt de maagsonde eerst afgeklemd en dan verwijderd. Pas daarna mag u terug beginnen eten.

• Postoperatieve zorgen
  De eerste dagen blijft u op intensieve zorgen om beter te worden gevolgd. De katheters die naar de nieren lopen worden meestal rond de 9de en de 10de dag verwijderd. De blaassonde blijft 14 dagen ter plaatse en voor het verwijderen wordt eerst nog een foto gemaakt om te zien of de nieuwe blaas waterdicht is. Na het verwijderen van de sonde plast u in het begin kleine beetjes en wordt er ook gecontroleerd of er geen urine achterblijft. Zodra de urine wat controleerbaar is wordt u uit het ziekenhuis ontslagen. U krijgt steunkousen, Fraxiparine of Clexane (ter voorkoming van flebitis) en kinesitherapie. Al na 2 weken wordt de nier- en blaasfunctie geëvalueerd.
• Bijwerkingen
  Impotentie, zeldzaam urineverlies overdag, wel een probleem van nachtelijke incontinentie. Dit kan verholpen worden door bijv. het aanpassen van een uridoom of plassen op de klok.
• Opvolging na de behandeling
  Het is een adequate behandeling voor een kwaadaardig gezwel van de blaas en vooral het zelfbeeld wordt bewaard. U hebt geen stoma en u kunt een relatief normaal leven terug leiden, bijv. fietsen, wandelen, zwemmen ed.